Có vô số cách để con người bị lừa dối, phỉnh gạt, chơi khăm.... Đôi khi những hành động này chỉ nằm mục đích... vui là chính, nhưng có lúc chúng được dùng để phục vụ lợi ích của người khác.
Trong thời đại như hiện nay với nguồn thông tin vô hạn, việc lựa chọn cái nào nên tin, cái nào nên xem qua cho vui thực sự là một thử thách. Nhưng một số người lại khá tệ trong trò chơi lựa chọn đó.
Đâu là nguyên nhân tâm lý đằng sau sự cả tin?
Cả tin hay nhẹ dạ có liên quan đến cách mà ta suy nghĩ, và lượng thông tin cần thiết để chấp nhận một thông tin là đúng. Trong phần lớn trường hợp, "ngưỡng" nghi ngờ mà con người dành cho nhau thường rất thấp, do chúng ta được sinh ra với "đặc tính tích cực" và luôn cho rằng phần lớn hành động của con người đều chân thật.
Điều này thể hiện qua việc dù đã biết tỏng ý đồ của người đối diện, những lời nói ngọt luôn dễ lọt tai hơn là "sự thật mất lòng".
Hơn nữa, con người có xu hướng thích nghe những thông tin có vẻ mù mờ nhưng phù hợp với lập trường của bản thân. Đồng thời, ta có xu hướng chối bỏ những thông tin làm cho niềm tin của mình lung lay, bất kể tính xác thực cao đến đâu.
Sự khác nhau về niềm tin cũng ảnh hưởng đến sự nhẹ dạ, cả tin. Điều này có thể có liên quan đến những kinh nghiệm thời trẻ thơ, với niềm tin rằng thế giới sẽ trở thành một nơi tốt đẹp và dễ chịu để sống.
Vậy làm thế nào để bớt ngây thơ, cả tin?
Gặp gỡ nhiều người có hoàn cảnh xã hội khác nhau
Đôi khi, một số người bị cho là ngây thơ bởi vì cách nhìn nhận thế giới còn hạn hẹp hay sự trải đời còn hạn chế. Bước ra thế giới bên ngoài và tương tác với những người có cuộc sống hoàn toàn khác biệt có thể là một kinh nghiệm giúp bạn hiểu được thế giới với cái nhìn rộng lớn hơn.
Tỉnh táo hơn
Khi bước ra khỏi môi trường quen thuộc, bạn sẽ nhận ra rằng cho dù ở đâu cũng sẽ có người tốt và kẻ xấu. Bạn nên ý thức được những kiểu người xung quanh mình.
Lắng nghe nhiều, nói ít
Tham gia nói chuyện xã giao hời hợt cho đến khi bạn cảm thấy thoải mái với người mới quen. Lắng nghe điều người đó đang nói nhiều hơn thay vì chia sẻ quá nhiều điều về bản thân bạn. Thời gian im lặng là lúc bạn có thể cẩn thận quan sát trước khi đánh giá xem họ có đáng tin hay không. Khoan phán xét cho đến họ tự bộc lộ bản chất không đáng tin.
Tập thói quen đặt câu hỏi
Hãy tập suy nghĩ một cách khoa học, tự đặt câu hỏi cho mình về những thông tin được tiếp nạp: rằng liệu anh chàng trước mắt có thật sự đang muốn giúp mình; tin đồn mình đọc hay nghe được có đúng không; có thật là người này giúp mình mà không vụ lợi… Trước một tình huống cần đưa ra quyết định, hãy dành vài giây để đặt câu hỏi, phân tích, đánh giá thay vì cứ tin tưởng tuyệt đối vào lời nói của đối phương.