Bộ Công Thương nhắc lại tại Văn bản số 515/ĐL-NĐ-ĐHN ngày 21/4/2020 của Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Cục ĐL) – Bộ Công Thương về việc thông báo kết quả thẩm định thiết kế cơ sở Dự án Nhà máy Nhiệt điện Nhơn trạch 3 và Nhơn trạch 4, Cục ĐL đã khuyến cáo Chủ đầu tư về lựa chọn công nghệ, nhà cung cấp, đảm bảo tăng tính cạnh tranh và hiệu quả của Dự án.
Cụ thể, tại Văn bản số 515/ĐL-NĐ&ĐHN ngày 21/4/2020 về việc thông báo kết quả thẩm định thiết kế cơ sở dự án Dự án Nhà máy Nhiệt điện Nhơn trạch 3 và Nhơn trạch 4, Cục ĐL đã lưu ý Chủ đầu tư trong trường hợp đến thời điểm đấu thầu, nếu không có hoặc có ít các nhà sản xuất có thể đáp ứng điều kiện mời thầu, Chủ đầu tư nên xem xét áp dụng các điều kiện quy đổi (như áp dụng các điều khoản tăng thời gian bảo hành, điều kiện về bảo hiểm gián đoạn trong vận hành và thay thế thiết bị, hoặc xem xét kinh nghiệm số giờ vận hành tương đương của chủng loại tua bin khí của thế hệ H, J/JAC trước đó) để làm cơ sở đánh giá, lựa chọn nhà cung cấp.
“PVN và PV Power cần thực hiện việc lựa chọn nhà thầu theo đúng quy định của pháp luật về đấu thầu, đảm bảo công khai, minh bạch để lựa chọn được công nghệ, nhà thầu EPC tốt nhất cho Dự án và chịu hoàn toàn trách nhiệm về quá trình, kết quả lựa chọn của mình”, văn bản của Bộ Công thương nêu rõ.
Bộ Công thương đề nghị PV Power giải quyết kiến nghị của nhà thầu. (Ảnh minh hoạ).
Mới đây, ngày 6/8 vừa qua, Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power) đã tổ chức lễ mở thầu Gói thầu EPC - thiết kế, mua sắm, xây dựng, lắp đặt… Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 & 4 với trị giá lên tới hơn một tỷ USD.
Mặc dù gói thầu được đánh giá là “hấp dẫn”, thu hút được rất nhiều nhà thầu lớn trong và ngoài nước quan tâm, đã có đến 16 nhà thầu mua hồ sơ về nghiên cứu, chuẩn bị. Tuy nhiên đa số các nhà thầu đã không thể tham dự vì không đủ điều kiện, mà chỉ có một nhà thầu đáp ứng được các tiêu chí kỹ thuật của PV Power là General Electric (GE).
Mới đây, trong thông cáo báo chí của PV Power nêu rõ: “Theo kế hoạch, thời điểm đóng thầu vào lúc 13h30’ ngày 06/8/2021 và thời điểm mở thầu vào lúc 14h00’ ngày 06/8/2021. Tuy nhiên, đến thời điểm đóng thầu có ít hơn ba (3) nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu”.
Vì vậy, đơn vị này quyết định gia hạn thời điểm đóng thầu gói thầu đến ngày 23/8/2021 nhằm tăng thêm số lượng nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu.
Theo các nhà thầu lý do không đủ nhà thầu tham dự vào gói thầu này là do Hồ sơ mời thầu của gói thầu dự án Nhơn Trạch 3 - 4, PV Power đã đưa ra quy định không phù hợp.
Cụ thể, trong văn bản gửi Bộ KH&ĐT mới đây, Siemens Energy - một trong những nhà thầu tham gia gói thầu này cho rằng: “PV Power đã đưa ra rào cản không cho phép tuabin 9000HL tham gia gói thầu Nhơn Trạch 3-4 và rào cản này đã bất ngờ được đưa ra chỉ vài tuần trước khi nộp thầu. Do đó, chỉ 1 hoặc 2 nhà sản xuất khác có thể tham gia đấu thầu. Khả năng cạnh tranh của dự án sẽ bị ảnh hưởng nặng nề và kéo theo chi phí sử dụng điện của người dân Việt Nam sẽ cao hơn”.
Trong khi đó, về bản chất tua bin 60Hz là cơ sở cho tua bin 50Hz theo nguyên tắc tỷ lệ đồng dạng, đã là thông lệ của thị trường trong hơn 50 năm qua. Điều này không đảm bảo tính cạnh tranh cho dự án (chỉ có 1 đến 2 nhà thầu có thể tham gia đấu thầu), ảnh hưởng đến lợi ích kinh tế của dự án.
Được biết, tại hồ sơ mời thầu của PV Power, đơn vị này yêu cầu loại tua bin khí do nhà thầu chào cho dự án phải đã được cung cấp ít nhất 02 tổ máy trên toàn cầu, trong đó có ít nhất 01 tổ máy đã đưa vào vận hành thương mại.
Tua bin khí dùng để tham chiếu kinh nghiệm phải giống với loại được đề xuất, trong đó tiêu chí phải có cùng tần số hay dải công suất là điểm chốt chặn cuối cùng mà không thiết bị nào có thể vượt qua trừ thiết bị của GE do nhà thầu một nhà thầu Hàn Quốc đề xuất sử dụng.
Được biết, trên thế giới hiện có 3 nhà sản xuất có khả năng sản xuất và cung cấp thiết bị tua bin khí cho Dự án là (i) Siemens Energy; (ii) Mitsubishi và (iii) GE.
Siemens Energy cho biết, tua bin khí mới nhất 9000HL của họ được cải tiến liên tục trong 10 năm qua là một sự phù hợp tốt nhất trong đó, tua bin khí 9000HL tần số 60Hz đã được đưa vào hoạt động từ tháng 5 năm 2020.
Tua bin khí 9000HL tần số 50 Hz đang trong giai đoạn xây dựng và sẽ được đưa vào vận hành thương mại vào nửa đầu năm 2022.
Do đó, nếu bắt buộc phải chứng minh kinh nghiệm bằng tua bin khí loại 50Hz thì dù Siemens Energy muốn chào dòng máy mới nhất, tốt nhất cho dự án nhưng cũng không thể vì chưa đưa vào vận hành thương mại, không đáp ứng điều kiện của hồ sơ mời thầu.
Ngoài Siemens Energy, Mitsubishi Power cũng cho rằng, nếu yêu cầu “tua bin khí có cùng model với các tính năng thiết kế giống hệt với tua bin khí tham chiếu kinh nghiệm” vẫn còn hoặc không được nới lỏng trước thời hạn nộp thầu thì họ sẽ “bị loại khỏi cuộc đấu thầu và không có cơ hội tham gia vào dự án này”.
Trước những vấn đề khúc mắc này, trong quá trình tư vấn làm rõ Hồ sơ mời thầu, đơn vị tư vấn lập hồ sơ mời thầu là Công ty CP Tư vấn Điện 2 (PECC2) cũng cho rằng với tình hình thị trường hiện tại và căn cứ theo các yêu cầu năng lực kinh nghiệm trong hồ sơ mời thầu dự án, dự kiến sẽ có ít hơn 4 nhà sản xuất (OEM) tua bin có thể đáp ứng yêu cầu, việc này sẽ làm giới hạn khả năng lựa chọn được nhà OEM cho tua bin khí tốt, giá thiết bị cạnh tranh, và đảm bảo lợi ích tốt nhất của chủ đầu tư.
Do vậy, để đảm bảo tính cạnh tranh, PECC2 đã khuyến nghị bên mời thầu có thể xem xét “mở rộng phạm vi yêu cầu năng lực kinh nghiệm đối với tua bin khí, cho phép các nhà thầu đệ trình hồ sơ chứng minh năng lực kinh nghiệm của cả hai dòng máy 50Hz và 60Hz để làm thông tin tham chiếu. Các tổ máy đã phát điện thương mại lên lưới cũng nên được chấp nhận dùng làm tham chiếu”.
Trong khi đó, liên quan đến vấn đề này, thông tin trên Website của mình, PV Power khẳng định, hồ sơ mời thầu gói thầu EPC của Dự án Nhơn Trạch 3&4 được lập đảm bảo tính cạnh tranh, minh bạch, công bằng, bám sát nội dung Thiết kế cơ sở được Bộ Công Thương thẩm định, Báo cáo nghiên cứu khả thi được phê duyệt, cũng như hoàn toàn tuân thủ các quy định của Luật đấu thầu. Đặc biệt, việc tổ chức đấu thầu còn có sự theo dõi, giám sát của các cơ quan bảo vệ pháp luật.
Tuy nhiên, tới nay, theo phản ánh một số nhà các nhà thầu thì dù PV Power có gia hạn thêm thời hạn đóng thầu mà vẫn giữ tiêu chí kỹ thuật như cũ thì việc gia hạn này chỉ mang tính hình thức “làm cho có”. Bởi trên thực tế, chỉ có nhà thầu Samsung C&T Corporation đáp ứng được tiêu chí này.