Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng Bộ Công an cho biết, tình hình tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản vẫn rất phức tạp. Chúng sử dụng nhiều phương thức, thủ đoạn khác nhau, sử dụng công nghệ cao để gây án. Tình trạng giả danh người có chức vụ, quyền hạn, nhất là giả danh cán bộ công an, viện kiểm sát, tòa án, người quen lãnh đạo cấp cao để lừa đảo vẫn tiếp tục diễn ra mặc dù các cơ quan chức năng nhiều lần tuyên truyền, thông báo phương thức thủ đoạn của loại tội phạm này.
Trung tướng Tô Ân Xô. (Ảnh: CAND)
Nhiều thủ đoạn tinh vi
Theo Chánh Văn phòng Bộ Công an, thủ đoạn bọn tội phạm thường dùng là sử dụng dịch vụ có chức năng giả mạo đầu số, giả mạo số điện thoại, mạo danh cán bộ các cơ quan thực thi pháp luật gọi điện cho người dân để gây sức ép, làm họ hoang mang, sau đó yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản do chúng cung cấp để chiếm đoạt.
Những kẻ tội phạm sử dụng nhiều kịch bản khác nhau như: Giả làm nhân viên bưu điện gọi điện thông báo nhận bưu phẩm; nhân viên viễn thông gọi điện thông báo nợ cước; nhân viên điện lực gọi điện thông báo nợ cước, dọa cắt điện; CSGT gọi điện thông báo phạt nguội, kẻ gây tai nạn bỏ trốn liên hệ với nạn nhân để khai thác thông tin cá nhân.
Sau đó, chúng sử dụng các thông tin đó làm giả lệnh bắt, lệnh khởi tố của cơ quan công an để đe dọa nạn nhân (thường thông báo nạn nhân liên quan đến các đường dây buôn bán ma túy xuyên quốc gia, rửa tiền), yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản do chúng cung cấp để phục vụ điều tra, hoặc yêu cầu nạn nhân tự đăng ký một tài khoản ngân hàng, chuyển tiền vào tài khoản đó rồi cung cấp tài khoản, mật khẩu, mã OTP, sau đó chúng rút tiền để chiếm đoạt.
Những kẻ giả danh người quen của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo cơ quan phụ trách các lĩnh vực trọng yếu thường cung cấp ảnh chụp, video của bản thân với các lãnh đạo (nhiều sản phẩm đã được cắt ghép, chỉnh sửa bằng công nghệ cao) để tạo niềm tin. Sau đó, chúng hứa hẹn chạy án, xin việc, xin dự án rồi nhận tiền của nạn nhân nhưng không thực hiện, lấy nhiều lý do để không trả lại tiền, thậm chí bỏ trốn.
Những kẻ giả danh nhân viên ngân hàng mời chào, cung cấp các khoản vay online thường tiếp cận nạn nhân bằng cách gọi điện thoại, gửi tin nhắn, email, tiếp cận qua các ứng dụng nhắn tin miễn phí. Chúng hướng dẫn nạn nhân làm thủ tục vay hoặc mở thẻ tín dụng qua trang web giả mạo ngân hàng; gửi các văn bản giả "xác nhận phê duyệt khoản vay" cho nạn nhân để tạo niềm tin và yêu cầu nạn nhân nộp lệ phí hoặc tiền trả góp đợt đầu vào tài khoản chỉ định, rồi chiếm đoạt.
Một thủ đoạn khác là giả danh nhân viên của trung tâm mua sắm, đài truyền hình, công ty xổ số gọi điện hoặc nhắn tin cho nạn nhân thông báo họ trúng phần thưởng giá trị cao của một chương trình và để nhận nó, họ phải mua một sản phẩm có giá trị cao hơn giá trị ngoài thị trường, hoặc chuyển trước một số tiền đóng thuế để nhận thưởng.
Cảnh giác với cuộc gọi từ số cố định
Để phòng tránh, không "sập bẫy" của những kẻ lừa đảo, Trung tướng Tô Ân Xô khuyến cáo người dân đề cao cảnh giác khi nhận các cuộc gọi đến bằng số điện thoại cố định, người gọi tự xưng là cán bộ cơ quan Nhà nước, đặc biệt là lực lượng công an để thông báo, yêu cầu điều tra vụ án qua điện thoại.
Chánh Văn phòng Bộ Công an khuyên không cung cấp thông tin cá nhân, số điện thoại, địa chỉ nhà ở cho bất kỳ đối tượng nào khi chưa rõ nhân thân và lai lịch của người đó, đặc biệt không nghe theo khi được yêu cầu chuyển tiền vào các tài khoản được chỉ định.
Lực lượng chức năng, nhất là lực lượng Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án nếu làm việc với người dân sẽ có giấy mời, giấy triệu tập gửi cho người đó và mời làm việc trực tiếp tại các trụ sở cơ quan, không làm việc qua mạng.
Người dân cần thường xuyên kiểm tra và cập nhật các tính năng bảo mật, quyền riêng tư trên các tài khoản ngân hàng, tài khoản mạng xã hội; không cho mượn, thuê các giấy tờ cá nhân liên quan, không nhận chuyển khoản ngân hàng hoặc nhận tiền chuyển khoản của các ngân hàng cho người không quen biết.
Đối với các vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng, nhất là loại chuyển tiền qua Internet banking, mobile banking, tùy theo từng vụ án cụ thể, việc thu hồi tài sản bị chiếm đoạt sẽ rất khó khăn. Do đó, nếu nghi ngờ có hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cần kịp thời thông báo cơ quan công an nơi gần nhất để tiếp nhận và hướng dẫn giải quyết.
"Thời gian tới, Bộ Công an sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ trong ngành Công an tập trung lực lượng, chủ động rà soát, nắm tình hình, lên danh sách các đối tượng hình sự, các băng nhóm có biểu hiện lừa đảo chiếm đoạt tài sản",Trung tướng Tô Ân Xô nói và cho biết thêm, Bộ sẽ tăng cường phối hợp với Ngân hàng Nhà nước, các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài để tăng hiệu quả phòng ngừa, xử lý hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản.