14:31 22/11/2024
Sao Việt
Theo Cơ quan Quản lý khí quyển và đại dương quốc gia Mỹ (NOAA), chu kỳ La Nina hiện tại đã kéo dài 3 năm vốn được xem là điều hiếm khi xảy ra (từ năm 2020), tuy nhiên chu kỳ của nó đang dần kết thúc cùng với đó là sự trở lại của El Nino vào mùa thu hoặc mùa đông 2023.
Cùng với sự trở lại của El Nino, gió và nhiệt độ bề mặt biển trên Đông Thái Bình Dương sẽ thay đổi và tác động trực tiếp tới khí hậu hầu toàn cầu, thậm chí là sự lưu thông không khí trong tầng bình lưu của Trái Đất.
Do ảnh hưởng mạnh mẽ của El Nino đối với mô hình lượng mưa và nhiệt độ toàn cầu, các nhà khoa học luôn theo dõi chặt chẽ tình trạng của vùng nhiệt đới Thái Bình Dương để đưa ra cảnh báo sớm nhất có thể. Tuy nhiên, cũng có những tác động mà con người chắc chắn sẽ phải đối mặt.
Những năm nóng nhất được ghi nhận khi xảy ra hiện tượng El Nino. (Ảnh: NOAA).
Nhiệt độ Trái Đất tăng hơn 1,5 độ C
Khi El Nino quay trở lại, đại dương bắt đầu ấm lên và truyền một phần nhiệt và hơi nước dư thừa vào bầu khí quyển. Điều này càng thúc đẩy hiện tượng nóng lên toàn cầu và khiến nhiệt độ trung bình Trái Đất tăng lên thêm ít nhất 0,2 độ C.
Năm nóng nhất từng được con người ghi nhận là năm 2016, cùng thời điểm với chu kỳ El Nino mạnh nhất.
Hành tinh của chúng ta đã nóng lên khoảng 1,2 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp nên sự trở lại của El Nino sẽ càng làm tăng thêm nhiệt cho bầu khí quyển, nên rất có thể nền nhiệt trung bình của Trái Đất sẽ tăng thêm hơn 1,5 độ C trong suốt chu kỳ El Nino tiếp theo.
Tuy nhiên các nhà khoa học vẫn chưa thể dự báo chính xác sự trở lại của El Nino lần này sẽ tác động mạnh đến đâu.
Nắng nóng, hạn hán và hỏa hoạn
Theo các nhà khoa học, Australia sẽ là một trong những quốc gia chịu tác động đầu tiên khi El Nino quay trở lại. Mưa ít hơn, nhiệt độ tăng cao và nguy cơ cháy rừng sẽ xuất hiện ở Australia vào mùa đông 2023 và mùa xuân 2024.
Hiện tại, nền nhiệt ở Australia đang nóng hơn phần còn lại của thế giới khoảng 1,4 độ C so với đầu thế kỷ 20 do hiện tượng nóng lên toàn cầu. Diện tích các khu vực xảy ra cháy rừng ở Australia cũng tăng lên theo từng năm.
Ngay cả khi trải qua chu kỳ La Nina kéo dài 3 năm với lượng mưa nhiều hơn thì những tác động của biến đổi khí hậu đối với Australia vẫn không thay đổi. Dó đó, sự trở lại của El Nino càng đẩy Australia đến nguy cơ mới.
Sóng nhiệt, cháy rừng có thể trở nên thường xuyên và nghiêm trọng hơn tại Australia trong năm 2023. (Ảnh: Metriognome).
Hấp thụ CO2 chậm hơn
Nam Mỹ được xem là nơi các tác động của El Nino và La Nina được con người ghi nhận bởi các ngư dân Peru từ nhiều thế kỷ trước đã biết về chúng. Với vị trí gần xích đạo Thái Bình Dương, thời tiết Nam Mỹ bị xáo trộn đáng kể mỗi khi hiện tượng El Nino xảy ra, với lũ lụt ở bờ biển phía tây của Peru và Ecuador, hạn hán ở Amazon và đông bắc Nam Mỹ, kéo theo đó là mất mùa và hạn hán trên diện rộng.
Trong các sự kiện El Nino, lượng mưa giảm và nhiệt độ tăng ở Colombia có liên quan đến sự bùng phát của các bệnh do côn trùng truyền nhiễm, chẳng hạn như sốt rét và sốt xuất huyết. Nhiệt độ cao hơn trong thời kỳ El Nino làm tăng tốc độ muỗi sinh sản.
Ở những nơi khác trong chu kỳ El Nino, rừng nhiệt đới Amazon trở nên khô hạn và sự phát triển của thảm thực vật chậm lại nên ít CO2 được hấp thụ từ khí quyển hơn. Hiện tượng này cũng xuất hiện ở các khu rừng nhiệt đới ở Châu Phi, Ấn Độ và Australia.
Mùa đông lạnh giá hơn
Sự cân bằng giữa áp suất cao tại Azores thuộc bắc Đại Tây Dương và áp suất thấp tại Iceland quyết định nơi nào ở châu Âu sẽ có mưa vào mùa đông - một dải gió mạnh hướng đông mang mưa qua Đại Tây Dương sẽ đi về phía bắc hoặc phía nam.
Trong mùa đông El Nino, cả hai trung tâm áp suất đều suy yếu và dòng không khí mang lại điều kiện ẩm ướt hơn cho miền nam châu Âu sẽ biến mất.
Tuy nhiên, tác động lớn nhất được quan sát thấy là ở Bắc Âu, nơi mùa đông trở nên khô và lạnh hơn. Một mùa đông 2023 - 2024 đầy băng giá là điều có thể sẽ xảy ra nếu chu kỳ El Nino tăng đủ mạnh vào thời điểm đó. Do sự nóng lên toàn cầu, các nhà khoa học cho rằng ảnh hưởng của El Nino đối với Bắc Đại Tây Dương và mùa đông ở Bắc Âu sẽ tăng cường .