12:08 23/12/2024
Video
Ngày 1/10, Bệnh viện Da liễu Trung ương cho biết, khoảng 2 tuần trở lại, mỗi ngày đơn vị tiếp nhận và thăm khám cho hơn 100 người bị viêm da do tiếp xúc kiến ba khoang.
Theo ThS.BS Hoàng Văn Tâm – Phó Trưởng khoa Điều trị nội trú ban ngày, tuy mùa kiến ba khoang chưa đỉnh điểm nhưng gần đây côn trùng này xuất hiện nhiều hơn. Nguyên nhân, sau mùa gặt tháng 6, kiến không có chỗ cư trú nên bay về thành phố, nơi có ánh đèn.
Kiến ba khoang không đốt mà tiết ra pederin - loại axit cực mạnh ở vùng hậu môn. Con người khi tiếp xúc với axit này sẽ bị tổn thương da, viêm da tiếp xúc.
Người tiếp xúc với kiến ba khoang có thể bị viêm da, tổn thương mắt, sẹo, sốt, bội nhiễm, tăng sắc tố da sau viêm. Đặc trưng là trên da xuất hiện vùng trung tâm có mụn mủ, mụn nước hoặc trợt xung quanh là quầng viêm đỏ, thường có cảm giác châm chích hay bỏng rát.
Sau giai đoạn cấp tính, tổn thương này sẽ bong vảy, sau đó tăng sắc tố, thậm chí để lại sẹo nếu tổn thương loét sâu (thường do không được chăm sóc và điều trị đúng cách, nhiễm nhiều axit hoặc bị bội nhiễm).
ThS. BS Hoàng Văn Tâm - Phó Trưởng khoa Điều trị nội trú ban ngày, Bệnh viện Da liễu Trung ương.
Làm gì khi kiến ba khoang “đốt”
Thông thường, những tổn thương do kiến ba khoang gây ra sẽ tự lành sau từ 1 đến 3 tuần. Nếu được điều trị đúng cách sẽ lành sau từ 5 đến 7 ngày. Vì vậy, hiểu đúng và có cách chăm sóc hợp lý là biện pháp tốt nhất để nhanh chóng lành vết thương do kiến ba khoang gây ra mà không để lại sẹo.
Khi tiếp xúc với độc tố kiến khoang, bạn cần rửa ngay với xà phòng và nước. Vì bản chất chất độc là axit nên xà rửa bằng xà phòng (có tính chất kiềm) giúp trung hòa độc tố.
Tiếp theo người dân có thể dùng gạc lạnh đắp trong vòng 20 phút. Ở giai đoạn cấp tính có thể dùng corticoid bôi, nếu có bội nhiễm có thể phối hợp thêm với fucidic (sản phẩm 2 trong 1 hay dùng là Fucicort bôi ngày 2 lần).
Những tổn thương do kiến ba khoang.
Với giai đoạn bong vảy về sau nên dùng sản phẩm dưỡng ẩm có tính chất phục hồi hàng rào bảo vệ như ceradan, vaseline… Với trường hợp nặng có thể dùng thêm kháng histamin, corticoid đường uống, kháng sinh uống nếu bội nhiễm.
Theo BS Tâm, cách tốt nhất nếu thấy trên da có những dấu hiệu nghi do kiến ba khoang, người dân cần sớm đến khám tại các bệnh viện chuyên khoa về da liễu để kiểm tra. Không nên tự ý mua thuốc về sử dụng để tránh biến chứng không mong muốn.
“Người dân không nên tự ý dùng các loại thuốc xanh, đỏ, tím, vàng… trên thị trường mà không có sự tư vấn của các bác sĩ hay đắp thuốc lá, các bài thuốc dân gian nhằm tránh gặp biến chứng nguy hiểm”, BS Tâm cảnh báo.
Phòng kiến ba khoang thế nào?
Theo BS Tâm, để phòng kiến ba khoang, người dân nên tham khảo thay đèn huỳnh quang trong nhà bằng đèn có ánh sáng màu vàng. Bởi kiến ba khoang rất thích ánh sáng của đèn huỳnh quang.
Mọi người cũng cần chú ý những điểm sau để phòng tránh kiến ba khoang tại gia đình:
Dùng lưới bảo vệ tránh côn trùng ở cửa sổ, đặc biệt vào thời gian kiến sinh trưởng mạnh, thường là từ tháng 8-12, đỉnh điểm là mùa thu hoặch lúa vào tháng 10-11.
Kiến ba khoang không đốt, mà gây tổn thương da nhờ tiết ra pederin – một loại axit cực mạnh ở vùng hậu môn.
Mắc màn khi đi ngủ, vừa tránh kiến vừa tránh muỗi đốt (đây cũng đang là quãng thời gian sốt xuất huyết hoành hoành nên sử dụng màn có tác dụng kép).
Nhà cao tầng thường có nhiều kiến hơn, kiến lại thường bị hấp dẫn bởi ánh sáng, vì thế buổi tối không nên mở cửa sổ khi bật đèn. Nếu muốn thoáng có thể mở cửa sổ khi đèn đã tắt.
Trước khi đi ngủ cần kiểm tra xem trong phòng có kiến không, chú ý các vị trí gần bóng đèn nơi kiến tập trung nhiều nhất. Không giết kiến trực tiếp bằng tay. Khi thấy kiến bò trên người, nên để một miếng giấy trên đường nó di chuyển, rồi loại bỏ kiến khỏi da.