Nằm ở miền đông Siberia của nước Nga, Baikal là một kỳ quan thiên nhiên độc đáo và mang vẻ đẹp có một không hai trên thế giới. Rất nhiều bài hát, bài thơ, bài dân ca nổi tiếng viết về vùng hồ này. Nhưng ẩn sâu bên trong vẻ đẹp ấy là sự bí hiểm. Ở độ sâu hàng nghìn mét dưới đáy hồ Baikal, những bí ẩn vẫn luôn khiến giới khoa học bị ám ảnh.
Sách kỷ lục Guinness đã ghi nhận hồ Baikal tại Nga là hồ sâu nhất thế giới, diện tích bằng cả nước Bỉ và lưu trữ tới 20% lượng nước ngọt trên toàn bộ Trái đất. Vì vậy, nơi đây còn có các tên gọi đặc biệt như là "Suối nguồn thế giới", “Hồ mặt trăng”, “Bắc Hải”, "Hòn ngọc nước Nga", "Biển hồ vô vàn giọt nước mắt"...
Hồ Baikal hoang sơ, ẩn chứa nhiều điều ít người biết đến nên cũng thu hút rất nhiều du khách đam mê khám phá.
Có rất nhiều truyền thuyết xung quanh hồ Baikal. Đặc biệt nhất trong số đó là câu chuyện có tới 1.600 tấn vàng dưới đáy hồ sâu nhất thế giới này, kho báu này được ước tính có giá trị lên tới 90 tỷ USD.
Vào năm 1917 sau Công nguyên, khi Sa Hoàng Nicholas II gần như kiệt quệ, nhiều quý tộc đại diện cho các thế lực phong kiến cũ tại Nga đã cố gắng thu gom rất nhiều vàng bạc châu báu để di cư sang phía Tây. Khi đi qua hồ Baikal, họ đụng độ kẻ thù truy đuổi. Lúc này, các quý tộc đã bỏ lại tổng cộng 1.600 tấn vàng để chúng chìm thẳng xuống đáy hồ Baikal.
Cũng có một phiên bản khác cho rằng, đây là số vàng do chính Sa Hoàng Nicholas II sưu tập và sở hữu. Trên đường vận chuyển để giấu chúng ở một nơi khác, cả đoàn người đi qua hồ Baikal nhưng gặp phải tình trạng tan băng. Do hồ quá rộng và không thể thoát kịp, toàn bộ 1.600 tấn vàng và đội quân hộ tống đều chìm xuống đáy hồ.
Rất nhiều người luôn nhòm ngó số tiền khổng lồ này nhưng cuối cùng đều bỏ cuộc. Các chuyên gia cho rằng không phải họ không muốn trục vớt mà là không dám bởi các nguyên nhân đáng sợ sau.
Nguyên nhân đầu tiên là do cấu tạo và vị trí của hồ. Vào năm 2015, theo người dân quanh vùng phát hiện, điểm sâu nhất của hồ Baikal có thể lên tới 1.637 mét và tổng dung tích của hồ vượt quá 2,36 tỷ mét khối. Để các đơn vị cá nhân đầu tư trục vớt, các nỗ lực gần như là không thể.
Vị trí của hồ Baikal nằm ở điểm giao nhau của các vành đai địa chấn. Dữ liệu cho thấy, cứ khoảng 10 năm lại có các trận động đất có cường độ khoảng 6 độ Richter và khoảng 30 năm sẽ có các trận động đất thảm khốc khoảng 9 độ Richter.
Một số trận động đất lớn được ghi lại trong lịch sử có thể kể tới vào các năm 1862 và 1959. Chẳng hạn, vào năm 1960, một trận động đất mạnh tới 9,5 độ Richter xảy ra ở hồ Baikal ảnh hưởng toàn bộ cấu trúc địa chất xung quanh và mực nước của hồ.
Nguyên nhân thứ 2 là do bên trong hồ Baikal vẫn còn bảo lưu rất nhiều loài động vật nước ngọt thời Đệ tam ví dụ như hải cẩu Baikal, cá hồi trắng bắc cực, cá hồi trắng Omul, cá mập… Đại đa số những cá nhân có ý định truy tìm kho báu đã từ bỏ sau khi nghe nói ở đây có cả những giống loài cực kỳ nguy hiểm.
Nếu các tác động đến từ con người khiến môi trường hồ bị tổn hại nghiêm trọng, các nguồn tài nguyên sinh vật, thực vật và thậm chí cả tài nguyên khoáng sản tại đây đều có thể bị ảnh hưởng. Đây có thể là một tổn thất cho cả nhân loại trong hiện tại và tương lai.
Nguyên nhân thứ 3 chính là, nếu như tìm thấy vàng trong quá trình trục vớt thật, vậy số vàng khổng lồ này sẽ thuộc về ai? Vì hồ Baikal đã được chọn là Di sản thiên nhiên thế giới vào năm 1996. Từ góc độ này, hồ Baikal dường như thuộc về tất cả mọi người và của cả nhân loại. Nhưng những cư dân bản địa sinh sống xung quanh hồ là dân tộc thiểu số Irkutsk. Nếu nhìn vào đường biên giới, hồ Baikal nằm trên lãnh thổ của cả Cộng hòa Buryatia và Irkutsk Oblast. Vì vậy, mọi người không có cách nào để đưa ra một tuyên bố tương đối thống nhất rằng toàn bộ hồ sẽ thuộc về ai.
Bên cạnh những nguyên nhân trên, còn rất nhiều chuyện ly kỳ bí ẩn về hồ Baikal khiến không ai dám liều mạng động đến nó.
Những người dân sống quanh hồ Baikal cũng kể lại rằng thường xuyên nhìn thấy các khung cảnh lạ trên mặt hồ: từ hình lâu đài cho tới xe lửa, tàu thuyền…
Theo dân gian tương truyền rằng, hồ nước này được quan tâm bởi một thế lực thần thánh có thể giúp kéo dài tuổi thọ của con người. Chính vì vậy có không ít người sẵn sàng ngâm mình trong nước ở nhiệt độ 5 độ C, để được bất tử.
Thậm chí, có rất nhiều báo cáo liên quan đến UFO và người ngoài hành tinh tại hồ Baikal. Điều thú vị là, những câu chuyện liên quan đến UFO tại đây lại đến từ những tập tài liệu bí mật của Hải quân Liên Xô.
Theo tài liệu năm 1982, một thợ lặn của Hải quân Nga đã cho biết họ đã đi ngang qua một “nhóm sinh vật hình người mặc một bộ quần áo màu bạc” dưới độ sâu 50m. Ba thợ lặn đuổi theo nhóm sinh vật này được xác định là đã chết còn bốn người khác thì bị thương.
Vì vậy, không cần biết truyền thuyết này có thật không, hay sự thật đằng sau những bí ẩn quanh hồ là gì, chỉ riêng việc khoa học công nghệ chưa đủ phát triển thì không ai dám nghĩ đến chuyện bắt đầu công cuộc tìm kiếm số vàng chìm sâu dưới đáy hồ này.