Bất ngờ trước những nguyên nhân gây béo phì

Ngày nay đời sống vật chất nâng cao, tỉ lệ béo phì tăng nhanh cả ở các nước phát triển và các nước đang phát triển. Béo phì không chỉ ở tuổi trung niên mà còn xuất hiện ở cả trẻ em. Ở Việt Nam, theo một nghiên cứu thông báo cho thấy tỷ lệ béo phì ở Hà Nội là 4%; TP. Hồ Chí Minh 21,9%, chủ yếu tập trung ở độ tuổi từ 40 - 49. Hậu quả của béo phì là sức khỏe kém, năng suất lao động giảm và chất lượng cuộc sống không thoải mái.

Một số nguyên nhân gây bệnh béo phì:

Ngủ quá ít: Nếu bạn bị mất ngủ thường xuyên hoặc bận rộn đến mức có rất ít thời gian để chợp mắt thì nguy cơ tăng cân trong tương lai là điều khó tránh khỏi.

Ô nhiễm môi trường: Một số loại hormone kiểm soát trọng lượng cơ thể. Môi trường ngày nay đang bị ô nhiễm bởi các chất thải từ xe cộ, động cơ… sẽ tác động rất lớn tới những hormone này.

Điều hòa: Bạn có thể đốt cháy một lượng calo nếu môi trường quanh bạn quá nóng hay quá lạnh để điều hòa thân nhiệt. Tuy nhiên, nhiều người ngày nay sống và làm việc trong những ngôi nhà hay văn phòng mà nhiệt độ luôn được kiểm soát ở mức lý tưởng.

Cảm lạnh: Mầm bệnh có thể tăng chất béo. Nhân viên nghiên cứu đã chứng minh vi rút gây ra cảm lạnh và viêm cổ họng có thể dẫn đến béo phì, mầm bệnh này có thể làm tế bào chất béo tăng lên nhanh chóng.

Thuốc men: Rất nhiều loại thuốc khác nhau, bao gồm thuốc ngừa thai, thuốc chứa hormone, thuốc tiểu đường, thuốc chống suy nhược và thuốc áp huyết cao… Đây là nguyên nhân gây ra sự thay đổi về cân nặng. Sử dụng những loại thuốc này sẽ khiến cân nặng của cơ thể có xu hướng đi lên.

Sinh con muộn:  Đã có một số bằng chứng cho thấy những người phụ nữ lớn tuổi mới sinh con lần đầu thì đứa trẻ thường có nguy cơ bị béo phì cao hơn. Rất nhiều phụ nữ Mỹ sinh con lần đầu khi lớn tuổi thậm chí đã già.

Di truyền: Có một số ảnh hưởng sẽ tác dụng lên thế hệ thứ 2. Sự thay đổi của môi trường đã tác động đến bào thai và làm cho những gien di truyền của ông bà vốn đã bị “lặn” ở thế hệ cha mẹ trở thành “trội” ở thế hệ các cháu.

Nguyên nhân gây béo phì chủ yếu do mất cân đối giữa cung cấp năng lượng từ ăn uống với mức tiêu hao năng lượng qua lao động và các hoạt động sống. Các chất dinh dưỡng được cung cấp quá nhiều mà sự tiêu hao lại quá ít dẫn đến tình trạng tích lũy mỡ. 

Thói quen ăn nhiều thức ăn có chứa lượng đường cao. Hoàn cảnh làm việc tĩnh tại, ít vận động hoặc lười thể thao cũng là những nguyên nhân của béo phì. Thói quen ăn vặt, ăn nhiều bữa trong ngày cũng làm tăng nguy cơ béo phì.

Béo phì gây ra một số bệnh dưới đây:

Trầm cảm

Các chuyên gia thuộc tổ chức y tế của Seattle, Mỹ tổ chức một cuộc điều tra với hơn 9000 người trưởng thành và phát hiện ra rằng những người thừa cân thường bị trầm cảm, rối loạn tâm lý và thường âu lo nhiều hơn so với những người có cân nặng bình thường.

Bệnh sỏi mật

Dinh dưỡng của người béo phì quá dư thừa, mỡ trong máu cao, để tiêu hóa mỡ, yêu cầu phải tiết nhiều nước mật; gánh nặng của túi mật tăng thêm. Đồng thời do colesteron tăng, nên khả năng bị sỏi mật cũng tăng. Ngoài ra, do người béo mập ít hoạt động nên điều kiện hình thành sỏi cũng tăng lên.

Ung thư

Nhiều nghiên cứu trên thế giới cho thấy tỉ lệ mắc ung thư (như ung thư vú, ung thư cổ tử cung, ung thư đại tràng) ở người béo phì cao hơn rất nhiều người bình thường. Hơn nữa, trong những người cùng mắc bệnh ung thư như ung thư vú hay các u ác tính khác, thì mức độ di căn của mô ung thư ở người béo phì cũng nghiêm trọng hơn người bình thường.

Đột quỵ

Khả năng dẫn đến đột quỵ ở người béo phì cũng cao hơn nhiều lần người bình thường. Người có BMI lớn hơn 30 dễ bị tử vong do bệnh tai biến mạch máu não, xơ vữa động mạch. Những người béo phì mức độ thấp cũng phải cẩn trọng nếu có thêm các yếu tố nguy cơ khác (tiểu đường type 2, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu) thì nguy cơ đột quỵ vẫn có thể xảy ra.

Viêm xương khớp 

Những người béo phì có tình trạng khung xương phải chịu áp lực quá tải, một sức nặng quá lớn của khối lượng cơ thể dễ dẫn đến đau nhức hay giảm chất lượng xương. Lượng axit uric ở người béo tăng, dễ gây bệnh gút. Nhiều công trình nghiên cứu đã khẳng định, khi BMI tăng, lượng axit uric huyết thanh cũng tăng theo.