Ba bài toán tiểu học từng gây tranh cãi nảy lửa

Có những bài toán quá khó, không hợp với nhận thức, độ tuổi của học sinh. Thậm chí ngay cả những giáo sư, tiến sĩ cũng cảm thấy khó hiểu.

Bài toán cưa gỗ

Đây là bài toán tiểu học từng gây xôn xao cộng đồng mạng, khiến các bậc phụ huynh tranh cãi nảy lửa. Nội dung bài toán tiểu học này cụ thể như sau: "Hai bác thợ cưa một cây gỗ dài 7m thành những đoạn dài 1m. Cứ 12 phút thì cưa xong một đoạn. Hỏi cưa cả cây gỗ đó hết bao lâu?".

Học sinh đã đưa ra cách giải: "Cưa cả cây gỗ đó hết số phút là: 12 x 6 = 72 phút". Tuy nhiên cách làm này bị cô giáo gạch sai và thay bằng đáp án: "Cưa được số đoạn là: 7x1=7 đoạn. Cưa cả cây gỗ hết thời gian là 12x7=84 phút".

Bài toán cưa gỗ.

Nhiều phụ huynh cho rằng học sinh giải đúng và cô giáo đã giải sai. Cây gỗ dài 7 đoạn thì chỉ cần 6 lần cưa là đủ và thời gian cưa là 72 phút. Bên cạnh đó không ít ý kiến lại chỉ ra đề bài chưa chặt chẽ. Có thể đề muốn học sinh làm quen với cách nhân chia, nhưng học sinh lại thông minh hơn đề bài.

Bài toán tính nhanh

Cộng đồng mạng tại Việt Nam từng được phen dậy sóng trước một bài toán tính nhanh dành cho học sinh tiểu học. Đề bài như sau: 66 - 6 + 7 + 23 - 18 + 2 = ?

Đáp án học sinh đưa ra là 74 sau khi thực hiện phép tính theo thứ tự từ trái qua phải. Tuy nhiên, phần sửa mực đỏ được cho là của giáo viên lại nhóm các phép tính với nhau để có kết quả tròn (phù hợp với yêu cầu tính nhanh), đáp án là 70. Bài toán sau khi được chia sẻ lên mạng đã nhận về nhiều tranh cãi dữ dội.

Theo ý kiến của một giáo viên tiểu học, phép toán trên không có nhân chia, phải thực hiện theo thứ tự lần lượt từ trái sang phải. Theo nữ giáo viên, cách nhóm các phép tính lại như trên là hoàn toàn sai vì không theo quy luật toán học. Đáp án của học sinh là đúng song đó không phải cách tính nhanh phù hợp cho bài toán này.

Bài toán tính nhanh.

Bài toán lớp 3 ở Lâm Đồng

Năm 2015, một bài toán ôn tập để thi cuối kỳ của học sinh lớp 3 ở Bảo Lộc (Lâm Đồng) khiến phụ huynh, nhiều giáo viên và thậm chí cả tiến sĩ không làm được. Bo chí nước Anh cũng đưa tin về bài báo quá khó này.

Đề bài:  "Điền các số từ 1 đến 9 vào ô trống để được kết quả đã cho".

Theo ý kiến của các chuyên gia, về kiến thức, bài toán phù hợp với học sinh lớp 3 vì ở cuối kỳ II, các em đã học thứ tự thực hiện các phép tính, nhân chia trước, cộng trừ sau.

Tuy nhiên, dù là kiến thức lớp 3 nhưng để tìm ra lời giải đúng là một chuyện khác. Bài toán này khó ngay cả với những người lớn giỏi toán, vì vậy sẽ rất khó cho học sinh lớp 3, và còn thách thức hơn đối với học sinh ở vùng cao. Cũng theo ý kiến chuyên gia, bài toán có 362.880 khả năng điền số, nhưng chỉ một vài đáp án đúng. Với khả năng của người lớn, có thể tư duy và lập luận logic thì sau khi loại trừ cũng phải thử vài chục trường hợp mới có thể tìm ra đáp số.

Bài toán lớp 3 ở Lâm Đồng.

Tờ The Guardian (Anh) đăng bài toán này kèm tiêu đề: "Bạn có thể giải được bài toán dành cho một đứa trẻ 8 tuổi ở Việt Nam, đã khiến các bậc phụ huynh và giáo viên đau đầu, này không?". Chuyên trang về công nghệ Gizmodo cũng đăng tải bài toán này. Hầu hết các độc giả đều bó tay và cho rằng bài toán này quá khó, đến chính họ là người lớn cũng không tài nào giải nổi chứ đừng nói đến đứa trẻ 8 tuổi.

Tiến sĩ Giáp Văn Dương sau đó mời các nhà toán học là giáo sư Ngô Bảo Châu, Vũ Hà Văn, Phùng Hồ Hải và Nguyễn Tiến Dũng giải bài toán gây sốt ở Việt Nam và báo chí quốc tế. Tiến sĩ Giáp Văn Dương đặt câu hỏi: "Thực sự muốn biết các giáo sư làm bài này hết bao nhiêu thời gian?".

Giáo sư Nguyễn Tiến Dũng (giảng dạy tại Đại học Toulouse, Pháp) cho biết, làm xong bài trong 18 phút. Giáo sư Tiến Dũng nhận định: “Bài này dùng để dạy số học thì dở, dạy về thuật toán không đến nỗi nào”.

Được biết, người giao bài toán này cho học sinh là cô Nguyễn Thị Kim Q., giáo viên lớp 3 Trường tiểu học Thăng Long, Lâm Đồng. Cô Q. chia sẻ mình chỉ tìm tòi và chép một số bài toán ấn tượng để học sinh của mình luyện tập thêm. Tuy nhiên khi thấy bài quá khó và rối rắm với học sinh lớp 3, cô đã nói các em không cần làm.

Cô Q. sơ suất khi không nói học sinh gạch chéo bài toán khó. Một số em mang bài toán về nhà nhờ ba mẹ, người thân giải thử lại quên không nói cô giáo không yêu cầu làm bài toán trên. Theo chia sẻ của cô Q., bài toán lớp 3 trên nằm trong cuốn Phiếu bài tập cuối tuần Toán và Tiếng Việt lớp 3 của Nhà xuất bản Đại học Sư Phạm.