Tại lễ truy điệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Kostas Nguyễn Văn Lập sáng 2/8, bà Foteini Sarantidou (con gái ông Nguyễn Văn Lập) bồi hồi kể về một vật luôn nằm trang trọng trong phòng của bố mình ở Hy Lạp. Đó là một tấm vải xanh với dòng chữ thêu bằng chỉ vàng: “Thây tôi về Hy Lạp, linh hồn tôi ở lại Việt Nam”.
Bà Foteini Sarantidou chia sẻ, ông Nguyễn Văn Lập như một cánh chim nay đã trở về đất mẹ Việt Nam, quê hương thứ hai của ông, theo đúng nguyện vọng trước lúc ra đi.
“Đó là nhờ sự giúp đỡ ân cần của Phó Chủ tịch nước Việt Nam Võ Thị Ánh Xuân, sự hợp tác của Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng Việt Nam và Bộ Tư lệnh Quân khu 5”, bà Foteini Sarantidou thay mặt gia đình bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam.
Thiếu tướng Trương Thiên Tô, Phó Chính ủy Quân khu 5 chia sẻ nỗi đau, sự mất mát với bà Foteini Sarantidou (con gái ông Nguyễn Văn Lập) tại lễ truy điệu.
Theo Thiếu tướng Trương Thiên Tô - Phó Chính ủy Quân khu 5, chàng thanh niên Hy Lạp Kostas Sarantidis bị đưa đến Việt Nam theo đội quân viễn chinh Pháp. Nhưng theo tiếng gọi của lương tri, ông đã tự nguyện đứng vào hàng ngũ những người cách mạng đi suốt cuộc trường chinh chống thực dân Pháp xâm lược và cống hiến cả tuổi trẻ cho sự nghiệp vinh quang ấy.
“Người chiến sĩ cộng sản, anh Bộ đội cụ Hồ Kostas Nguyễn Văn Lập đã sống một cuộc đời vẻ vang, trở thành tấm gương sáng ngời về lòng dũng cảm, sẵn sàng hy sinh vì công lý, vì hòa bình, độc lập, tự do, vì chính nghĩa và tinh thần quốc tế vô sản cao đẹp. Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Kostas Nguyễn Văn Lập sẽ luôn sống mãi trong lòng nhân dân Việt Nam”, ông Tô nói.
Thiếu tướng Trương Thiên Tô nhấn mạnh, sự ra đi của ông Nguyễn Văn Lập để lại niềm tiếc thương vô hạn cho gia đình, bạn bè thân hữu cũng như đồng chí, đồng đội và nhân dân Việt Nam. Đảng và Nhà nước ta mất đi một người con ưu tú, một người lính Bộ đội Cụ Hồ gương mẫu, sống hết mình vì tập thể và có nhiều đóng góp to lớn cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
“Cán bộ, chiến sỹ lực lượng vũ trang Quân khu 5 rất vinh dự được đón đồng chí trở về với mảnh đất khu 5 anh dũng, kiên cường và được chăm sóc đồng chí nơi an nghỉ”, Thiếu tướng Trương Thiên Tô xúc động nói.
Đại tá Võ Văn Minh viếng Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân Kostas Nguyễn Văn Lập.
Hòa trong dòng người đến viếng, truy điệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Kostas Sarantidis Nguyễn Văn Lập, Đại tá Võ Văn Minh (trú quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng) bày tỏ niềm xúc động khi đưa tiễn người đồng đội của mình lần cuối. Đại tá Võ Văn Minh là người từng kề vai sát cánh với ông Nguyễn Văn Lập khi chiến đấu trên chiến trường khu 5.
“Đối với tôi, anh Lập là người anh, người đồng đội đáng quý. Chúng tôi đã trải qua những kỷ niệm tàn khốc nhưng cũng rất đỗi đẹp đẽ của đời người lính. Những câu chuyện đó, hình ảnh đó, suốt một đời tôi không bao giờ quên được”, ông Minh ngấn lệ.
Đại tá Minh nhớ lại, trong thời gian cùng chiến đấu, ông luôn tự hỏi mình và hỏi người bạn Nguyễn Văn Lập rằng điều gì đã khiến anh ấy quyết định gắn bó với Việt Nam.
“Không ai nói được, nhưng tôi biết đó là vì tình yêu thương của anh đối với người Việt, nước Việt. Chiến trường lúc bấy giờ khốc liệt, anh Lập là người gan dạ, dũng cảm mà chúng tôi ai cũng quý mến”, Đại tá Minh bùi ngùi kể.
Ông Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập sinh năm 1927 tại thành phố Athens, Hy Lạp. Năm 1943, khi mới tròn 16 tuổi, Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập bị bắt đi lính phục vụ cho chế độ độc tài Đức Quốc xã. Sau khi Chiến tranh Thế giới thứ hai kết thúc, ông bị đưa vào đội quân lê dương của Pháp.
Tháng 2/1946, ông bị đưa tới Việt Nam phục vụ trong quân đội Pháp.
Tháng 6/1946, ông trốn khỏi đội quân lê dương Pháp tới vùng tự do ở tỉnh Bình Thuận và tham gia lực lượng Việt Minh kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Từ đó, ông trở thành người bạn, người đồng chí, đồng đội của nhân dân Việt Nam.
Với thành tích xuất sắc, năm 1949, ông Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập vinh dự được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam.
Sau Hiệp nghị Geneva, ông tập kết ra Bắc, tích cực tham gia phong trào phản đối, chống địch cưỡng ép đồng bào miền Bắc di cư vào Nam.
Năm 1965, ông cùng gia đình trở về Hy Lạp sống cùng mẹ già. Tại quê nhà, ông gia nhập Đảng Cộng sản Hy Lạp, làm cầu nối giữa hai Đảng, hai Chính phủ và các cơ quan, đoàn thể, góp phần xây dựng, vun đắp mối quan hệ hữu nghị tốt đẹp giữa hai nước.
Ông được Đảng và Nhà nước ta tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương Chiến công hạng Nhất, Huân chương Hữu nghị, Huân chương Chiến thắng hạng Ba, Huân chương Kháng chiến hạng Nhì. Đặc biệt, năm 2010, ông được Nhà nước ta công nhận quốc tịch Việt Nam, năm 2013, vinh dự được trao tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Ông là người nước ngoài đầu tiên đến thời điểm hiện nay được phong tặng danh hiệu cao quý này.