Anh em người gác chắn già và những chuyến tàu Tết

(VTC News) – Vẫn vậy, từ 5h sáng đến 19h tối, người dân đi qua đường ngang dân sinh băng qua đường sắt cạnh cầu Nam Ô, thuộc tổ 43, phường Hòa Hiệp Nam, quận Liên Chiểu (Đà Nẵng) vẫn nhớ hình dáng hai ông già gác chắn…

Anh em người gác chắn già...

Từ xa, tiếng còi tàu hú lên từng hồi inh ỏi. Một ông già đầu đội nón, mặt đeo khẩu trang thoăn thoắt chạy tới hạ cây tre ngăn người qua lại để đoàn tàu chạy qua an toàn. Sau đó, ông quay về ngồi ở cái ghế trước kiốt và ánh mắt luôn cảnh giới nhìn về hai phía đường tàu…12h trưa, một ông già khác ra thay ca và tiếp tục gác chắn.

Hai ông già đó là hai anh em ruột, người anh có tên Nguyễn Văn Ca (65 tuổi), còn người em là Nguyễn Văn Đại (64 tuổi) nhà thuộc diện hộ nghèo ở tổ 43 phường Hòa Hiệp Nam (Q.Liên Chiểu, TP Đà Nẵng). Đã hơn một năm nay họ làm người gác chắn để bà con an tâm mỗi lần qua lại.

Một buổi trưa cách đây gần ba năm, chị Trần Thị Ng. ở cách nhà ông Ca chỉ độ vài căn nhà đi xe máy chở hai đứa con đến trường học qua con đường ngang này. Vì không nghe tiếng còi tàu, khi chiếc xe máy vừa lao lên khỏi dốc, bánh trước mới chạm vào đường ray thứ nhất, thì từ xa một đoàn tàu lao tới vun vút. Tiếng còi inh ỏi. Ba mẹ con chị Ng. hoảng vía vứt xe chạy thoát, chiếc xe máy bị tàu kéo lê tới tận gần cầu Nam Ô… Tất cả nát bét. 

Vài tháng sau, một sinh viên đang học ở một trường ĐH Đà Nẵng về nhà bạn chơi, khi chạy xe qua đoạn đường này đã bị tàu tông chết. Hai người dân ở Nam Ô khi đi củi về cũng bị tàu cán chết tại đây. Ông Nguyễn Văn Đại nhẩm tính: “Cũng có bốn người chết, còn bị thương thì nhiều lắm”.

Đoạn đường này mỗi ngày có đến vài trăm người dân ở tổ 43, 45, 46 và 49 của phường Hòa Hiệp Nam qua lại, nhưng có độ dốc khá lớn, lại nằm sát với đường quốc lộ 1A, tiếng ồn lớn nên người đi đường không nghe được tiếng tàu hú còi. Một cán bộ ở phường Hòa Hiệp Nam cho biết, tại điểm giao cắt này thường xảy ra tai nạn nhưng không đủ điều kiện để ngành đường sắt lập một gác chắn. 

Tháng 4/2008, UBND quận Liên Chiểu quyết định thuê người cảnh giới ở đoạn đường này nhằm đảm bảo an toàn cho người dân với khoản trợ cấp ban đầu là một triệu đồng. Và hai anh em ông Ca đứng đảm nhận trách nhiệm này. “Tiền trợ cấp tuy ít nhưng trách nhiệm cao lắm. Xảy ra chuyện gì thì hai cái thân già này chắc cũng không gánh nổi. Hai anh em tui cũng vì đảm bảo an toàn cho bà con qua lại mà cố gắng làm thôi”, ông Ca tâm sự.

Lịch gác chắn của hai anh em ông bắt đầu từ 5h sáng đến 19h mỗi ngày. “Theo lịch trực của những người gác chắn ngành đường sắt thì đến 17h là họ thay ca nhưng vì chờ cho bà con đi làm về hết nên anh em tui trực đến 19h”, ông Đại nói. Tại gác chắn, UBND quận Liên Chiểu đã làm một kiốt để trú nắng, trú mưa nhưng lúc nào người đi đường cũng thấy họ ngồi ở phía ngoài và mắt luôn chăm chú quan sát về hai phía đường tàu. Ông Ca giải thích: “Ở đây tàu chạy liên tục, người qua đường rất đông mà chúng tôi không có tín hiệu báo tàu sắp đến nên phải ngồi ngoài mà chờ tàu. Mùa nắng còn đỡ chứ mùa mưa thì ướt hết cả người, lạnh lắm”.

Bà Diệu, một người bán quán nước cạnh con đường ngang này nhận xét: “Hai anh em ông ấy rất có trách nhiệm với công việc. Ngày nào cũng như ngày nào, từ 5h sáng tới 7h tối họ đều có mặt để gác chắn. Từ khi có họ thì người dân qua lại an tâm hơn”.

Hai cái barie được làm bằng cây tre, một cái đã gãy làm đôi do những người say rượu cố vượt chắn khi tàu đến. “Dù tui đã hạ chắn barie xuống rồi mà hai thanh niên say rượu vẫn rú gas và cố tình vượt. Chiếc xe máy húc vào gác chắn làm nó gãy đôi, xe máy bể hết đèn, hai thanh niên người bị trầy xước”, ông Ca kể. Chuyện người say rượu vượt chắn làm gãy barie là chuyện bình thường. Ông Đại nói có lần một người say rượu chạy chiếc xe máy khá to, khi lên giữa đường ray thì ngã. Ông đã dùng mọi cách dựng chiếc xe lên nhưng không tài nào dựng nổi, phải nhờ người qua đường giúp đỡ. 

Và 365 ngày chỉ... “1 ngày Tết”

Để có thời gian nghỉ ngơi và làm việc nhà, hai anh em ông Ca phân công người trực 10 buổi sáng, người kia trực 10 buổi chiều rồi sau đó đổi lại. Vào dịp Tết, trong lúc gia đình nào cũng đi chợ sắm sửa, đi thăm bà con thì hai anh em ông vẫn phải gác. Đối với họ, Tết chỉ có một ngày duy nhất là vào ngày mùng một vì ngày đó tàu chạy ít. “Ngày Tết, ngày lễ tàu chạy nhiều, bà con qua lại cũng khá đông nên hai anh em tui chỉ cho phép nghỉ vào ngày mùng một, từ ngày mùng hai là ra gác chắn rồi”, ông Ca nói.

Bà Nguyễn Thị Thủy, vợ ông Đại cho biết: “Ông ấy hay đau yếu lắm, nhưng chưa có khi nào ông bỏ gác hết. Ông nói mình đã nhận tiền của người ta thì đau ốm cũng phải làm, tính mạng bà con giao hết cho mình cả”.

Hai anh em ông Ca trước đây làm nghề đánh cá, đi củi, thợ hồ… Hiện gia đình các ông thuộc loại nghèo nhất nhì phường Hòa Hiệp Nam. 12h trưa, sau khi “giao ca” cho người em, ông Nguyễn Văn Ca lật đật cầm túi nilông đựng đồ ăn mà ông gửi nhờ bà con đi chợ hồi sáng bước vội về nhà để nấu bữa trưa. Đã ba năm nay, bà Trần Thị Hoa, vợ ông bị liệt nên không thể làm gì, mọi việc bếp núc, chăm sóc nhà cửa đều do bàn tay ông quán xuyến. Ông có 5 người con, 3 đứa đã lập gia đình, giờ còn hai đứa con trai ở với vợ chồng ông nhưng không có việc làm. Cuộc sống hai vợ chồng ông phụ thuộc vào đồng trợ cấp ít ỏi từ công việc gác chắn của ông. “Chừng đó cũng đủ cho vợ chồng tui trang trải qua ngày, lâu lâu bà con thấy thương biếu cho gói thuốc, hộp sữa thấy cũng vui. Tui biết sức mình còn làm được vài ba năm nữa”.

Còn người em Nguyễn Văn Đại gia cảnh cũng chẳng khá giả gì hơn. Ông bị cụt bàn tay trái nhưng sau mỗi ca trực ông vẫn giúp vợ con nhiều việc. “Hồi trước tui còn lên rừng đốn củi về bán, ra biển đánh cá. Giờ tuổi già nên làm không được nữa, không biết có còn sức để giúp bà con an tâm mỗi lần qua lại đoạn đường sắt này bao lâu nữa đây”, ông Đại trầm ngâm. 

Cách đây không lâu, một người dân ở tổ 43 đi củi về qua đoạn đường này đã bị tàu cán chết, lúc khoảng 8h tối và nằm ngoài giờ gác chắn của hai anh em ông. Nhưng cái chết đó đã ám ảnh ông. “Sau vụ đó anh em tui bảo nhau buổi sáng đến gác trước 5h, buổi tối nghỉ muộn vài chục phút để đảm bảo an toàn cho bà con”, ông Đại tâm sự.

Những tháng cuối năm 2010, Ban ATGT TP.Đà Nẵng và ngành đường sắt đã phối hợp làm cho 2 ông 1 chòi gác mới và 1 barie sắt, thay thế cây tre…Và cứ như vậy, mặc dù ngoài kia cái Tết đã đến gần, nhưng đối với hai ông già gác chắn, cái Tết đơn giản là sự an toàn của những người đi qua đây.

Bửu Lân