Ai là người đứng đầu trường đại học công lập?

Bộ Nội vụ cho biết, về lĩnh vực quản lý đội ngũ viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập thì Luật Viên chức 2020, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức (Luật số 52/2019), Nghị định 115/2020 có quy định về thẩm quyền, trách nhiệm, nhiệm vụ của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập.

Ngoài ra theo quy định của Luật số 34, Bộ Nội vụ cho rằng hiệu trưởng là người đứng đầu cơ sở giáo dục đại học công lập. Lý do, hiệu trưởng là người đại diện theo pháp luật và là chủ tài khoản của cơ sở giáo dục đại học.

Hiệu trưởng cũng là người chịu trách nhiệm quản lý, điều hành các hoạt động của các cơ sở giáo dục đại học theo quy định của pháp luật và tổ chức thực hiện hoạt động chuyên môn, học thuật, tổ chức, nhân sự, tài chính, tài sản, hợp tác trong nước, quốc tế, hoạt động khác theo quy định của pháp luật. Hiệu trưởng cũng là thành viên đương nhiên trong Hội đồng trường (không phải là thành viên bầu bởi hội nghị toàn thể hoặc hội nghị đại biểu của trường đại học).

Chủ tịch Hội đồng trường là người đứng đầu cơ sở giáo dục đại học công lập sẽ không phù hợp. Bởi Hội đồng trường là tổ chức quản trị, thực hiện quyền của đại diện chủ sở hữu và các bên có lợi ích liên quan. Chức danh chủ tịch Hội đồng trường do Hội đồng trường bầu theo nguyên tắc đa số, bỏ phiếu kín. Trong đó có thể thành viên ngoài trường đại học trúng cử chủ tịch Hội đồng trường. Nếu trúng cử mới sẽ chuyển thành viên chức cơ hữu của trường đại học công lập.

Ngoài ra, hội đồng trường làm việc theo nguyên tắc tập thể, quyết định theo đa số. Quyết định của Hội đồng trường được thể hiện bằng hình thức nghị quyết. Như vậy, hoạt động của Hội đồng trường theo cơ chế tập thể, không phải theo nguyên tắc thủ trưởng lãnh đạo.

Cũng theo Bộ Nội vụ, nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch Hội đồng trường là chỉ đạo, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn của Hội đồng trường; chỉ đạo tổ chức và chủ trì các cuộc họp hội đồng trường; ký văn bản thuộc thẩm quyền ban hành của Hội đồng trường; thực hiện nhiệm vụ của thành viên Hội đồng trường.

Luật 34 không có điều khoản nào quy định Chủ tịch Hội đồng trường là người chịu trách nhiệm quản lý, điều hành các hoạt động của cơ sở giáo dục đại học; là người đại diện theo pháp luật, là chủ tài khoản của cơ sở giáo dục đại học; là người tổ chức thực hiện hoạt động chuyên môn, học thuật, tổ chức, nhân sự, tài chính, tài sản….

Trong thời gian qua, Bộ Nội vụ nhận được một số ý kiến phản ánh, kiến nghị của một số Bộ, ban ngành liên quan trong quá trình thực hiện Luật số 34/2018 và Nghị định 99/2019 như việc xác định ai là người đứng đầu trường đại học công lập (xác định giữa Chủ tịch Hội đồng trường, Hiệu trưởng).

Để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, tránh xung đột pháp lý giữa quy định của Luật giáo dục đại học và các Luật chuyên ngành khác liên quan, Bộ Nội vụ đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo, là cơ quan được giao trách nhiệm chỉ đạo thực hiện Nghị định 99/2019 theo quy định tại Khoản 1, Điều 20 cần rà soát, tổng hợp những vấn đề còn vướng mắc khi triển khai thực hiện Luật 34/2018 và Nghị định 99/2019 để báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định.