Sáng 25/4, tại trụ sở Bộ Ngoại giao, Lễ kỷ niệm 70 năm ngày ký Hiệp định Geneve về đình chỉ chiến sự ở Việt Nam (21/7/1954 - 21/7/2024) chính thức khai mạc.
Tham dự lễ kỷ niệm là các nhà lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, bộ ngành, các cán bộ ngoại giao, cùng các cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài ở Việt Nam, đại diện gia đình thành viên đoàn đàm phán Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tham gia đàm phán, ký kết và thực hiện Hiệp định. Các cơ quan Việt Nam tại nước ngoài tham dự trực tuyến.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn phát biểu. (Ảnh: Báo Thế giới và Việt Nam)
Khẳng định vai trò của mặt trận ngoại giao
Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh độc lập, tự chủ và toàn vẹn lãnh thổ là nguyên tắc bất di bất dịch, xuyên suốt lịch sử hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Trên nền tảng tư tưởng “nhân nghĩa”, ông cha ta luôn coi trọng hoạt động ngoại giao, kết hợp chặt chẽ quân sự với ngoại giao, vừa “đánh” vừa “đàm”, kiên quyết, kiên trì bảo vệ độc lập và toàn vẹn lãnh thổ, tạo nên truyền thống và bản sắc hào khí, hòa hiếu và nhân văn của dân tộc Việt Nam: "Đem đại nghĩa để thắng hung tàn; Lấy chí nhân mà thay cường bạo!"; "Dập tắt muôn đời lửa chiến tranh; Mở nền muôn thủa thái bình!".
Phát huy truyền thống và bản sắc tốt đẹp đó của dân tộc, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, phối hợp chặt chẽ với các mặt trận chính trị và quân sự, mặt trận ngoại giao luôn đóng vai trò trọng yếu trong sự nghiệp giải phóng dân tộc của nhân dân ta, góp phần tạo nên những thắng lợi to lớn, làm rạng rỡ lịch sử dân tộc.
Từ đàm phán bảo vệ nền độc lập sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đến đàm phán, ký kết Hiệp định Geneve năm 1954 và đàm phán, ký kết Hiệp định Paris năm 1973, tạo tiền đề để nhân dân ta thực hiện khát vọng hòa bình, độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và phát triển.
Bộ trưởng nhấn mạnh, nếu trong Hiệp định Sơ bộ năm 1946, Việt Nam mới chỉ được công nhận là một quốc gia tự do, thì với Hiệp định Geneve, các quyền dân tộc cơ bản của Việt Nam là độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ đã được khẳng định trong một điều ước quốc tế với sự tham gia ký kết và thừa nhận của các cường quốc.
Đây là thắng lợi có ý nghĩa lịch sử to lớn đối với Việt Nam, là thành quả đấu tranh quật cường và bền bỉ của quân và dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng trong suốt cuộc kháng chiến trường kỳ 9 năm chống thực dân xâm lược.
Ngoại giao cách mạng Việt Nam đã khẳng định tâm thế, trí tuệ, bản lĩnh và cốt cách của một dân tộc có bề dày hàng nghìn năm văn hiến, vị thế của một quốc gia có độc lập, chủ quyền và yêu chuộng hòa bình. Hiệp định Geneve là thắng lợi mang ý nghĩa thời đại, bởi đây không chỉ là thắng lợi của nhân dân Việt Nam và ba nước Đông Dương, mà còn là thắng lợi chung của các dân tộc bị áp bức.
Ký kết Hiệp định Geneve đã góp phần mở ra thời kỳ chiến lược mới của cách mạng Việt Nam, tiến tới hoàn thành mục tiêu thiêng liêng giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước. “Chúng ta thành kính tưởng nhớ các nhà cách mạng lão thành đã tham gia đàm phán. Chúng ta trân trọng cảm ơn và ghi nhớ sự ủng hộ, giúp đỡ quý báu của bạn bè quốc tế và Nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới dành cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc chính nghĩa của Nhân dân Việt Nam”, Bộ trưởng nói.
Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang phát biểu. (Ảnh: Báo Thế giới và Việt Nam)
Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nhận định, thắng lợi tại Hội nghị Geneve trước hết và quan trọng nhất là nhờ đường lối cách mạng đúng đắn của Đảng dưới sự lãnh đạo, dẫn dắt tài tình của Chủ tịch Hồ Chí Minh - người Anh hùng giải phóng dân tộc; là kết tinh của tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất và bền bỉ của quân và dân ta trong 9 năm kháng chiến mà đỉnh cao là chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử; là kết quả của sự đoàn kết, ủng hộ, giúp đỡ quý báu của các nước bạn Lào, Campuchia, Trung Quốc, Liên Xô cùng các nước xã hội chủ nghĩa anh em và Nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới, trong đó có Nhân dân Pháp.
Trong bối cảnh thế giới đầy biến động phức tạp, kỷ niệm 70 năm hiệp định là dịp ôn lại lịch sử hào hùng các thế hệ đi trước, từ đó khơi dậy lòng yêu nước, lòng tự hào và khát vọng vươn lên.
Thiếu tướng Phạm Sơn Dương, con trai cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng, Trưởng đoàn đàm phán Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, chia sẻ lại kỷ niệm từ các thế hệ đi trước.
Thiếu tướng Phạm Sơn Dương, con trai cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng phát biểu.
“Tôi có may mắn được sống cùng Ba của tôi là cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng và Bác Hồ trong Phủ Chủ tịch nên được Ba kể cho nghe những câu chuyện về Bác Hồ kính yêu, trong đó có câu chuyện về bài học ngoại giao tại Hội nghị Geneve. Ba nói với tôi, Bác Hồ là người chín chắn, giàu kinh nghiệm, Bác đã dự đoán, Việt Nam tham dự Hội nghị Geneve sẽ gặp những áp lực rất lớn, mặc dù chiến thắng Điện Biên phủ và sự chuyển hoá trong Chính phủ và Quốc hội Pháp là cơ hội thuận lợi cho ta nhưng khó khăn lớn nhất là sự can thiệp của các nước lớn vào Hội nghị.
Chủ trương của Đảng và Bác Hồ là vừa đánh vừa đàm phán để kết thúc chiến tranh, lập lại hoà bình ở Việt Nam, Hiệp định Geneve là một giải pháp đồng bộ về chính trị và quân sự để thực hiện mục tiêu đó. Bác căn dặn Ba của tôi, trong đàm phán phải kiên quyết bảo vệ lợi ích của quốc gia, dân tộc, kiên định về nguyên tắc, linh hoạt về sách lược và bước đi để đạt được mục đích là buộc Pháp phải công nhận độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Việt nam, Lào và Campuchia".
Đến dự Lễ kỷ niệm 70 năm ngày ký Hiệp định Geneve hôm nay, sự có mặt của gia đình cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng và gia đình các đồng chí thành viên của Đoàn Chính phủ Việt Nam tham gia Hội nghị Geneve năm 1954 thể hiện tình cảm và sự ghi nhận của Tổ quốc đối với những người đã đóng góp to lớn và quan trọng vào thắng lợi của Hội nghị Geneve và sự nghiệp cách mạng của dân tộc.
Các đại biểu tham quan triển lãm tranh tại lễ kỷ niệm.
Sự đoàn kết của ba nước Đông Dương
Đại sứ Lào tại Việt Nam Khamphao Ernthavanh nhấn mạnh, sự kiện kí kết hiệp định là dấu mốc lịch sử quan trọng trong sự nghiệp đấu tranh lâu dài khó khăn của ba nước Đông Dương để bảo vệ tổ quốc. Việc kí kết hiệp định là chiến thắng vĩ đại trong đó thực dân Pháp và các nước tham dự cam kết tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào việc nội bộ của ba nước Đông Dương.
“Hiệp định Geneve năm 1954 thể hiện cho chúng ta thấy rõ rằng đường lối chiến tranh về mặt quân sự và chính trị ngoại giao sáng suốt, linh hoạt, tinh thần hy sinh và sự đoàn kết nội bộ và quốc tế của Lãnh đạo Đảng Cộng sản Đông Dương cũng như lãnh đạo của Đảng Cộng sản ba nước". Bà nói thêm, trong tình hình khu vực thế giới tiếp tục diễn biến bất ổn, khó lường, tác động đến an ninh các nước trong đó có ba nước. Tuy nhiên xu hướng chung và khát vọng lớn của cộng đồng thế giới vẫn là kiến tạo hòa bình, hợp tác và phát triển.
Trình diễn văn nghệ tại lễ kỷ niệm.
Ba nước sẽ ngày càng thắt chặt quan hệ hợp tác, tạo điều kiện phát triển, đạt mục tiêu của mỗi quốc gia trong từng thời kỳ, góp phần bảo vệ hòa bình an ninh thế giới.
Đại sứ Campuchia tại Việt Nam Chea Kimtha chia sẻ, ba nước đã kề vai sát cánh giúp đỡ lẫn nhau trong các thời kỳ và hỗ trợ trong các khuôn khổ song phương, đa phương, với tinh thần láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác bền vững lâu dài. Ngày nay, ba nước đã bước sang một trang mới trong lịch sử, tự tin đóng góp vào hòa bình thịnh vượng cũng như hợp tác quốc tế ở khu vực và trên thế giới.
Anh Phạm Phú Đạt, đại diện Đoàn thanh niên Bộ Ngoại giao cho rằng, bài học từ Hội nghị Geneve như Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn vừa nêu trong bài phát biểu khai mạc vẫn còn nguyên giá trị và trở thành kim chỉ nam cho nền ngoại giao Việt Nam cho tới hôm nay.
Tiếp bước các thế hệ cha anh, đội ngũ cán bộ đối ngoại, ngoại giao Việt Nam không ngừng trưởng thành, đã và đang chung sức xây dựng một nền ngoại giao độc đáo của thời đại Hồ Chí Minh, mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam”, gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển, thấm đượm tâm hồn, cốt cách và khí phách của dân tộc Việt Nam.