Cô Bảo Ngọc chỉ ra một số lỗi sai phổ biến khiến thí sinh làm bài thi môn Ngữ văn bị mất “điểm oan”. Cụ thể:
Thứ nhất, lỗi xác định sai từ khóa trong câu hỏi phần Đọc hiểu, dẫn đến trả lời sai (bị trừ 0,5 - 1,0 điểm).
Thứ hai, lỗi không đảm bảo đúng hình thức và cấu trúc của đoạn văn nghị luận xã hội (bị trừ ít nhất 0,5 điểm).
Thứ ba, lỗi không đảm bảo đúng hình thức và cấu trúc của bài nghị luận văn học (bị trừ ít nhất 0,5 điểm).
Thứ tư, mắc các lỗi chính tả, dập xóa, diễn đạt, trình bày (bị trừ ít nhất 0,5 điểm).
Thứ năm, lỗi xác định sai yêu cầu của câu hỏi trong đề dẫn đến viết lạc đề, có thể bị 0 điểm.
Thí sinh tham gia thi THPT. (Ảnh minh hoạ: Đ.H)
Học Văn bằng sơ đồ tư duy
Cô cũng cho rằng, một trong những bí quyết giúp đạt điểm cao môn Văn, thí sinh cần cần tập trung hệ thống toàn bộ kiến thức bằng sơ đồ tư duy. Đây cũng là bước đầu tiên giúp thí sinh kiểm tra lại kiến thức đã học, nắm được kiến thức trọng tâm, cốt lõi.
Khi luyện đề môn Ngữ văn, các em nên thực hiện dưới cả 2 hình thức: lập dàn ý chi tiết và viết thành bài hoàn chỉnh, luyện càng nhiều đề càng tốt. Đây là hình thức củng cố kiến thức, rèn luyện kĩ năng, phương pháp làm bài tốt nhất.
Nếu viết thành bài hoàn chỉnh, ngoài các yêu cầu về kiến thức, kĩ năng, phương pháp; các em cần chú ý đảm bảo phân bổ thời gian hợp lí: Đọc hiểu khoảng 20 phút, Nghị luận xã hội khoảng 20 phút, Nghị luận văn học khoảng 80 phút.
Hệ thống ý của mỗi bài, mỗi vấn đề càng rành mạch, sắp xếp càng hệ thống và nổi bật thì càng dễ nhớ.
Cô Ngọc khuyên thí sinh khi ôn thi và làm bài thi môn Ngữ văn, thí sinh nên liên hệ giữa kiến thức trong sách giáo khoa với thực tế đời sống, kiến thức sẽ trở nên sinh động, gần gũi và hấp dẫn hơn.
Giải mã các dạng bài trong đề thi
Theo cô Trần Bảo Ngọc, để đạt điểm cao trong môn thi Ngữ văn, thí sinh cần nắm chắc các dạng bài phần Đọc hiểu, phần Nghị luận xã hội, phần Nghị luận văn học.
Với phần Đọc hiểu, văn bản thường gặp các dạng như văn bản nghị luận hoặc thơ, các văn bản này thường nằm ngoài chương trình sách giáo khoa.
Câu 1 thường chiếm khoảng 0,5 điểm, mức độ kiến thức là nhận biết, yêu cầu nhận biết phương thức biểu đạt, thao tác lập luận, phong cách ngôn ngữ hoặc biện pháp tu từ.
Câu 2 thường chiếm 0,5 điểm và câu 3 thường chiếm 1,0 điểm, mức độ kiến thức là thông hiểu, yêu cầu thí sinh hiểu một nội dung hoặc một quan niệm nào đó.
Câu 4 thường chiếm 1,0 điểm, mức độ kiến thức là vận dụng, yêu cầu các em trình bày quan điểm của mình về một vấn đề nào đó.
Ngoài ra, các em cũng lưu ý ở các câu 2, câu 3, câu 4, nếu câu hỏi có dạng: “Theo tác giả”, “Theo văn bản”, “Trong văn bản”…thì câu trả lời sẽ có ở trong văn bản.
Nếu câu hỏi có dạng “Theo anh/chị”, “Anh/chị hiểu như thế nào”, “Anh/chị có đồng tình (hoặc “cho rằng”, “tán thành”…) thì các em phải tự suy nghĩ và trình bày cách hiểu hoặc quan niệm của mình.
Với phần Nghị luận xã hội, đề thi thường yêu cầu trình bày suy nghĩ về một vấn đề được rút ra từ văn bản đọc hiểu. Vấn đề này thường nằm ngoài chương trình sách giáo khoa, mang tính chất tổng hợp vừa là hiện tượng đời sống vừa là tư tưởng đạo lí.
Khi xử lý phần câu hỏi này, thí sinh phải đảm bảo đúng cấu trúc của đoạn văn có dung lượng khoảng 200 chữ đồng thời bày tỏ được quan điểm, cách đánh giá của bản thân về vấn đề cần bàn luận một cách sâu sắc nhất.
Ở phần Nghị luận văn học, thí sinh cần chú ý các dạng bài: Phân tích, cảm nhận văn học (một đoạn thơ/ một đoạn văn/ một nhân vật/ một hình tượng…).
Khi làm câu Nghị luận văn học, các em cần đảm bảo đúng cấu trúc của một bài văn, gồm có: Mở bài (là một đoạn văn khoảng 6-10 dòng), thân bài (gồm nhiều đoạn văn nhỏ, mỗi ý viết thành một đoạn văn hoàn chỉnh) và kết bài (là 1 đoạn văn khoảng 6-10 dòng).
Đây cũng là phần có khả năng phân hóa thí sinh cao nhất, nên cần viết sâu sắc, tinh tế, càng toàn diện càng tốt. Do đó, các em cần thêm các phân tích và liên hệ thực tiễn sẽ dễ dàng giành điểm cao hơn.