4 điều nên làm trước khi cho ai đó vay tiền

Tiền bạc là nguyên nhân hàng đầu gây ra căng thẳng trong các mối quan hệ, không chỉ giữa các cặp vợ chồng mà cả với các mối quan hệ gia đình, bạn bè thân thiết. Các khoản cho vay giữa các thành viên trong gia đình có thể tạo ra tình huống khó xử cho cả đôi bên.

Một nghiên cứu được thực hiện bởi MyBankTracker cho thấy 17% cá nhân cho biết họ đã có trải nghiệm tồi tệ khi cho bạn bè hoặc người thân trong gia đình vay tiền.

Trong số những người cho các thành viên trong gia đình vay tiền, khoản vay phổ biến nhất là cha mẹ dành cho con cái, sau đó là anh chị em. Các tình huống khác có thể là từ cô/chú với cháu… hoặc các khoản vay ngoài gia đình như giữa bạn bè, hàng xóm hoặc đồng nghiệp.

Nếu một người thân hoặc bạn bè của bạn đề nghị vay tiền, hỏi bạn một khoản vay, hãy chuẩn bị cho mối quan hệ của bạn có khả năng thay đổi. Trong trường hợp họ không tuân theo các điều khoản của thỏa thuận, bạn có thể phải lựa chọn việc xoá nợ cho họ, kiện họ hoặc lấy tài sản thế chấp.

Dù là điều gì xảy ra, trong trường hợp này bạn cũng sẽ cảm thấy thất vọng và khó chịu. Những buổi gặp mặt vui vẻ trước đây sẽ trở thành sự kiện mà bạn muốn tránh.

Trước khi bạn quyết định đồng ý hay không, hãy biết ưu và nhược điểm nếu bạn cho họ vay tiền, giúp đỡ một phần, hỗ trợ bằng cách khác hay đơn giản là không làm gì cả. Giúp đỡ người khác là việc tốt nhưng bạn cũng cần cân nhắc những rủi ro mình có thể gặp phải trong trường hợp họ trả chậm hay thậm chí là không hoặc không thể trả lại.

Dưới đây là những điều nên làm trước khi quyết định cho người thân hay bạn bè vay tiền.

Hỏi rõ lý do, hạn chế số tiền cho vay

Trên mạng xã hội Zhihu (Trung Quốc) gần đây có cô gái kể: "Tôi vừa gặp lại đồng nghiệp cũ, cô ấy bị sẩy thai do phải chen chúc trên tàu điện ngầm mỗi ngày. Người này ngỏ ý vay tiền để mua ô tô. Bởi vì đã làm việc cùng nhau ba năm, quan hệ rất tốt nên tôi không nỡ từ chối".

Người này vay 5.000 tệ nhưng cô gái chỉ cho mượn 2.000 với suy nghĩ nếu người kia trả đúng hạn, đó coi như khoản tiết kiệm; còn nếu không trả lại như cam kết, cô xem như đó là số tiền để mua một bài học.

Cô gái tiết lộ, nguyên tắc cho người khác vay tiền là: "Hãy nói bạn không có nhiều, chỉ có bấy nhiêu, nếu muốn thì hãy cầm lấy". Bằng cách này, chúng ta không những không làm tổn thương tình cảm mà còn giảm thiểu rủi ro.

"Đó là một cách tốt để đặt quyền lựa chọn vào tay đối phương để họ quyết định có tiếp tục vay hay không", cô gái nhắn nhủ.

Hẹn thời gian trả nợ

Có câu: "Khởi đầu và kết thúc của một mối quan hệ trưởng thành là đi vay tiền"; "Vay tiền thể hiện tính cách; trả nợ thể hiện tính nhân văn". Ở một mức độ nào đó, điều này đúng. 

Trong vòng 5 tháng, một người đã vay của bạn thân 3 lần với tổng số tiền là 800.000 NDT. Lần đầu tiên, người này vay 400.000 NDT và viết giấy mượn nợ; lần thứ 2 vay 350.000 NDT, sau đó vay tiếp 50.000 NDT và viết giấy hứa sẽ trả lại sau hai tháng. Đến hạn trả nợ, bên vay chẳng những không trả lại tiền mà còn lảng tránh không gặp. Từ chỗ là bạn thân, họ đã quay lưng trở mặt với nhau.

Vì vậy, khi có người vay tiền của bạn, dù quan hệ thân thiết đến đâu cũng không nên quá nhiệt tình.

Nếu phải cho vay, bạn có thể "giả vờ nghèo " và nói về những khó khăn của bản thân, chẳng hạn như căng thẳng đang gặp phải, khoản vay thế chấp và mua xe cộng với chi phí hàng ngày... Sau đó, hãy nói rằng bạn sẽ cần số tiền đó để làm gì, nên họ phải trả lại vào ngày nào.

Bằng cách này, gánh nặng tâm lý của bên kia sẽ lớn hơn và họ sẽ lo lắng hơn về việc trả lại tiền. Ngoài ra, nếu quá thời hạn mà bên kia không trả tiền thì bạn cũng có lý do để đòi lại.

Xem có lựa chọn nào khác không

Nếu người đề nghị vay tiền bạn không có thu nhập hoặc đang thất nghiệp, họ có thể không đủ điều kiện để vay cá nhân ở ngân hàng. Lý tưởng nhất là họ có đủ điều kiện để được vay. Điều này cho thấy họ thực hiện các nghĩa vụ tài chính một cách nghiêm túc và có khả năng hoàn trả các nghĩa vụ tài chính đó.

Nếu họ không đủ điều kiện và bạn chỉ có lựa chọn cho họ vay, bạn có thể cân nhắc việc yêu cầu họ đưa tài sản thế chấp như xe cộ, đồ trang sức hoặc đồ có giá trị khác. Đây có thể là một thỏa thuận đơn giản bằng văn bản.

Giả vờ đi vay hộ

Nếu người thân hoặc bạn bè vay tiền mà không thể từ chối, bạn có thể kiếm cớ để bảo lãnh cho mình. Ví dụ, khi ai đó thân thiết vay tiền bạn để giải quyết việc cấp bách, trước khi đưa tiền cho họ, nên nói rằng bản thân bạn cũng đang khó khăn, số tiền này là mượn của người quen và phải trả lãi. Nếu người đó chấp nhận vay, họ sẽ nghĩ đến việc trả lại tiền càng sớm càng tốt để giảm lãi vay.

Thực tế, cho người khác vay tiền thì dễ nhưng yêu cầu trả lại tiền lại khó. Nếu tỉnh táo và thông minh, hãy đặt ra cho người đi vay một số khó khăn để tiền bạc của bạn trở nên an toàn hơn. Thứ nhất, đối phương biết bạn đang mượn tiền của người khác để cho mình vay, sau này có thể không vay tiền bạn nữa nhưng họ vẫn sẽ luôn dành cho bạn sự biết ơn.

Thứ hai, điều này sẽ tạo áp lực tâm lý trả nợ cho đối phương. Thứ ba, nếu bên kia không trả nợ thì bạn sẽ có cớ để đòi tiền và tự tin hỏi lại nhiều lần.