15:40 22/11/2024
Thời sự quốc tế
Hội đồng chức danh Giáo sư Nhà nước vừa công bố danh sách 424 ứng viên đủ tiêu chuẩn xét duyệt chức danh (gồm 75 ứng viên giáo sư, 349 ứng viên phó giáo sư), giảm 7 ứng viên giáo sư và 9 ứng viên phó giáo sư so với số lượng ứng viên được thông qua các hội đồng ngành và cơ sở.
Ngay sau đó nhóm các nhà khoa học trẻ và dư luận xã hội thắc mắc về việc Hội đồng chưa công khai lý do 16 ứng viên trượt giáo sư và phó giáo sư.
Về vấn đề này, ông Trần Anh Tuấn, Chánh văn phòng Hội đồng Giáo sư Nhà nước cho biết, chiếu theo Quyết định 37 của Chính phủ ban hành về “Quy định tiêu chuẩn, thủ tục xét công nhận đạt tiêu chuẩn và bổ nhiệm chức danh giáo sư, phó giáo sư; thủ tục xét hủy bỏ công nhận chức danh và miễn nhiệm chức danh giáo sư, phó giáo sư” có 5 quy định khung tiêu chuẩn cơ bản như sau:
Thứ nhất, ứng viên phó giáo sư phải có ít nhất 2 bài báo quốc tế, giáo sư phải có 3 bài báo quốc tế hoặc bằng độc quyền sáng chế, giải pháp hữu ích hoặc những yêu cầu tương đương.
Các tạp chí khoa học quốc tế nổi tiếng được công nhận là Scopus, ISI, SCI hoặc các tạp chí uy tín của ngành đó mới đủ yêu cầu. Như với các ngành khoa học tự nhiên, kỹ thuật, y tế quá quen thuộc các tạp chí nổi tiếng, riêng ngành khoa học xã hội, nhân văn thì các bài được đăng trên tạp chí uy tín khác của ngành sẽ được các hội đồng ngành tự xác định và phải nằm trong top 500 trường đại học thế giới.
Thứ hai, để đạt chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư, các ứng viên cần có đủ điều kiện tham gia nghiên cứu và hướng dẫn các nghiên cứu sinh tiến sĩ. Cụ thể, ứng viên giáo sư cần hướng dẫn 2 nghiên cứu sinh tiến sĩ bảo vệ thành công luận án, và với ứng viên phó giáo viên phải hướng dẫn 2 học viên cao học bảo vệ thành công luận văn.
Tất cả các ứng viên phải hoàn thành những mốc quy định này trước ngày 5/7/2019 mới được tính.
Thứ ba, về việc tham gia nghiên cứu và bảo vệ thành công đề tài khoa học. Cụ thể, ứng viên giáo sư phải chủ trì ít nhất 2 đề tài cấp Bộ trở lên, ứng viên phó giáo sư phải chủ trì ít nhất 2 đề tài cấp cơ sở.
Thứ tư, về vấn đề sách và giáo trình, với ứng viên giáo sư phải chủ trì biên soạn sách phục vụ cho đào tạo bao gồm sách chuyên khảo, giáo trình. Bắt buộc phải chủ trì vì đấy là tiêu chuẩn cần có.
Thứ năm, về thâm niên đào tạo, với ứng viên giáo sư phải có 3 năm sau khi được bổ nhiệm giáo sư. Với phó giáo sư tính từ ngày có bằng tiến sĩ, đến ngày xét duyệt hồ sơ phải có đủ ít nhất 3 năm, nếu không đủ phải loại, thâm niên đào tạo 6 năm, trong đó 3 năm cuối liên tục.
Ông Trần Anh Tuấn nhấn mạnh rằng: "Những tiêu chuẩn cơ bản này các ứng viên đều phải vượt qua nếu không sẽ bị hội đồng ngành đánh trượt ngay từ vòng xét đầu. Trong 6/7 giáo sư không được đưa vào danh sách bỏ phiếu, đều phạm vào tiêu chuẩn không có hướng dẫn nghiên cứu sinh, không có sách biên soạn...
Việc này được Hội đồng họp thảo luận về quy chế, để thống nhất quy chế xét ngay từ đầu. Sau khi Hội đồng thảo luận, phân tích, biểu quyết thống nhất nếu ứng viên nào không có hướng dẫn nghiên cứu sinh, không có hướng dẫn thạc sĩ thì không bỏ phiếu, vì không đạt tiêu chuẩn cứng đó".
Cụ thể, trong 16 ứng viên trượt giáo sư và phó giáo sư, thì một ứng viên ngành Vật lý, thiếu hướng dẫn 2 nghiên cứu sinh, không có sách, không có công trình nghiên cứu.
Hai ứng viên ngành Cơ khí- Động lực thì một người thiếu hướng dẫn 2 nghiên cứu sinh và một người thiếu hướng dẫn 2 nghiên cứu sinh.
Một ứng viên ngành Kinh tế thiếu hướng dẫn 2 nghiên cứu sinh, không chủ trì biên soạn sách phục vụ đào tạo. Hai ứng viên ngành Y học, một ứng viên thiếu hướng dẫn 2 nghiên cứu sinh và người còn lại không chủ trì biên soạn sách phục vụ đào tạo.
Còn một trường hợp ứng viên giáo sư, mới được công nhận phó giáo sư năm 2018 và đến năm 2019 tiếp tục nộp hồ sơ xin xét chức danh giáo sư. Điểm cao, đạt tới hơn 65 điểm nhưng Hội đồng nhận ra số điểm này được tích lũy chủ yếu trong thời gian trước khi làm phó giáo sư.
Còn thời gian từ phó giáo sư đến trước khi xét tuyển mới chỉ công bố được 6 bài báo quốc tế ISI, đề tài không có, giải pháp hữu ích không có và mới chỉ đang hướng dẫn được một nghiên cứu sinh.
Với 7 trường hợp ứng viên giáo sư này được 100% hội đồng bỏ phiếu 32/32 không được vào danh sách xét tuyển, ông Tuấn cho hay.
Còn với 9 phó giáo sư cũng là nhóm chính do hoàn toàn không có hướng dẫn học viên cao học; còn nếu hướng dẫn 1 học viên cao học là được bù. Ngoài ra các ứng viên phó giáo sư không tham gia biên soạn sách hoặc không trực tiếp đứng lớp giảng dạy theo quy định.